Trong các vụ hỏa hoạn, đa số nạn nhân tử vong do ngạt khói chứ không phải do bị cháy, bỏng. Ngạt khói rất nguy hiểm vì chúng ảnh hưởng trực tiếp đến hệ hô hấp của con người, làm cho con người hôn mê hay mất khả năng thoát nạn.
Ngạt khói là nguyên nhân chính gây tử vong
Theo BS Đặng Tất Thắng, khoa Cấp cứu bỏng (Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn), khói là một trong những tác nhân chính khiến nhiều người thiệt mạng trong các vụ hỏa hoạn.
Trong khói có rất nhiều khí độc được sinh ra khi cháy như: Cacbonic (CO2) và cacbonôxit (CO), amoniac, axit hữu cơ… Trong đó, CO2 và CO là nguyên nhân chính gây tử vong.
Theo đó, CO là khí không màu, không mùi, nhẹ bằng không khí, rất độc với hệ hô hấp và hệ tuần hoàn. Khi hít phải khí CO, máu trở nên không tiếp nhận được oxy, hệ thần kinh sẽ bị tê liệt.
Còn CO2 là khí không màu, không mùi, nặng hơn không khí, con người hít phải sẽ bị ngạt. Khi nồng độ CO2 từ 3% bắt đầu gây khó thở, từ 8% đến 10% có thể gây mất cảm giác và chết người.
Ngoài ra, các loại khí này cũng khiến cơ thể tiêu hao nhiều thể lực vì thiếu oxy, do đó nạn nhân thường chết vì ngạt khí, khó thở trước khi bị bỏng trong đám cháy.
Theo BS Đặng Tất Thắng, các triệu chứng tổn thương bị ngạt khí, nếu nhẹ sẽ có biểu hiện thở dốc, buồn nôn, đau đầu; ở mức độ trung bình, nạn nhân cảm thấy đau đầu dữ dội, chóng mặt, rối loạn thần kinh, buồn nôn, ngất xỉu; nặng sẽ bị ngất, hôn mê, co giật, loạn nhịp tim, trụy mạch và tử vong.
Dưới đây là những lưu ý để tránh bị ngạt khói trong các đám cháy, những kiến thức này là rất hữu ích, hãy ghi nhớ phòng trường hợp khẩn cấp.
Bình tĩnh, bình tĩnh và bình tĩnh
Nếu không may bị mắc trong một cuộc hỏa hoạn lớn, không thể nhanh chóng thoát kịp ra ngoài, bạn cần phải cố gắng giữ thái độ bình tĩnh.
Hãy dừng 1 phút, tư duy suy nghĩ xem mình nên làm gì, mình đi lối nào, lối nào ít cháy hơn, làm sao để đảm bảo an toàn cho những người cùng đi.
Phải nói rằng, bình tĩnh, xử lý tình huống nhanh gọn là yếu tố quyết định sự thành công khi muốn thoát hiểm hỏa hoạn. Mất bình tĩnh, la ó, chạy tán loạn chỉ làm mọi việc thêm rối và khó kiểm soát hơn.
Bò hoặc trườn người sát mặt đất khi di chuyển
Thông thường, khói thường bay lơ lửng ở lưng chừng, ngang hông hoặc cổ của con người nên khi tìm cách di chuyển ra bên ngoài, bạn nên bò hoặc trườn người xuống sát mặt đất để tránh hít phải khói độc.
Trong quá trình bò, bạn cũng cần phải lưu ý những lối đi nào là tốt nhất, bạn cần bình tĩnh xác định nguồn khói phát ra từ đâu và di chuyển theo hướng ngược lại để nhanh chóng thoát ra ngoài.
Dùng khăn thấm nước che kín miệng và mũi
Mục đích của việc dùng khăn thấm nước che kín miệng và mũi trong quá trình di chuyển là để lọc không khí khi thở, hạn chế lượng khói hấp thụ vào cơ thể một cách thấp nhất và tránh rơi vào tình trạng ngạt khói gây ngất xỉu.
Theo kinh nghiệm của nhiều người, khi muốn thoát nhanh ra khỏi đám lửa, bạn nên dùng chăn mền nhúng nước, trùm lên toàn bộ cơ thể rồi nhanh chóng chạy ra ngoài để tránh gây bỏng da.
Trong trường hợp không có khăn thấm nước, bạn cũng có thể sử dụng chiếc khăn ướt thông thường để làm trợ thủ đắc lực giúp mình vượt qua các chướng ngại vật để di chuyển ra bên ngoài.
Bạn cũng có thể sử dụng mặt nạ chống khói để làm vật liệu trang bị cho mình, đây được xem là sản phẩm chống nhiễm khói rất hiệu quả.
Không nên chạy khi lửa làm cháy quần áo
Việc thoát khỏi đám cháy khó tránh khỏi việc quần áo của bạn bị lửa “bén” và gây cháy.
Lúc này, bạn không nên quá hoảng loạn, chạy lung tung mà phải thật bình bĩnh. Lập tức ngừng di chuyển, lấy tay che mặt lại rồi nằm xuống đất lăn qua lăn lại cho đến khi lửa dập tắt.
Hãy nhớ, không nên chạy vì tác động ma sát của gió khi di chuyển có thể khiến ngọn lửa thêm bùng phát. Đặc biệt, càng không nên nhảy vào bể nước hay thùng chứa nước vì nước có thể bị nấu sôi khi bị lửa tác động.
Tuân thủ hướng dẫn của người hướng dẫn thoát hiểm
Trong quá trình thoát khỏi đám cháy, để tránh tình trạng ngạt khói, bạn nên tuân thủ theo sự hướng dẫn của nhân viên hướng dẫn thoát nạn hoặc người chỉ huy.
Tuyệt đối không nên làm theo ý mình, tránh trường hợp không hay có thể xãy ra.
Nếu muốn giúp người khác thoát khỏi đám cháy, bạn hãy cùng nhau hướng dẫn họ cách thoát hiểm an toàn.
Với những thông tin trên đây, hi vọng bạn đọc có thể bổ sung thêm cho mình vốn kiến thức cần biết trong những trường hợp cần thiết.
Thải độc cơ thể khi hít phải khói bằng cách nào?
PGS.TS Nguyễn Thị Lâm, nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết, đối với những trường hợp bị nhiễm khí độc ở mức nặng, cần được sơ cứu đúng cách, sau đó nhanh chóng đưa đến các cơ sở y tế để được cấp cứu kịp thời.
Theo đó, nhiều trường hợp các bác sĩ phải tiến hành lọc máu cho bệnh nhân và cho thở oxy để đào thải chất độc ra khỏi cơ thể mới giữ được tính mạng.
Còn đối với những nạn nhân thoát khỏi đám cháy, nếu chỉ bị ngạt khí ở mức độ nhẹ, tức là chỉ chóng mặt, khó thở thông thường thì chỉ cần tới nơi có không khí trong lành, tập hít thở sâu trong một vài ngày, lượng khí độc trong cơ thể dần dần sẽ được đào thải ra ngoài và hầu như không để lại di chứng gì.
Bên cạnh việc hít thở sâu, người bệnh cũng cần nghỉ ngơi và có một chế độ dinh dưỡng đa dạng, ăn nhiều rau xanh để cung cấp các vitamin và khoáng chất để tăng cường sức khỏe, từ đó gia tăng sức đề kháng, chống lại những tác nhân xấu tấn công cơ thể cũng như giúp quá trình đào thải các tàn dư khí độc nhanh hơn.
Ngoài ra, theo PGS.TS Nguyễn Thị Lâm, khi cơ thể bị nhiễm độc, thận sẽ là bộ phận đóng vai trò quan trọng trong việc bài trừ độc tố ra khỏi cơ thể.
Do đó, uống nhiều nước để giúp quá trình bài tiết chất độc diễn ra nhanh chóng cũng là một trong những phương pháp thải độc hiệu quả.
Theo đó, người bệnh nên uống 2 lít nước lọc mỗi ngày. Đồng thời, tăng cường tập thể dục để tăng quá trình lưu thông máu, nhờ đó các độc tố sẽ được đào thải dễ dàng, giúp cơ thể sớm hồi phục so với ban đầu.
