Đất Feralit Có Màu Đỏ Vàng Vì Sao? Điều này sẽ được Huanluyenantoanlaodong giải đáp trong bài viết sau đây. Mời bạn đọc cùng theo dõi!

Câu Hỏi Đất Feralit Có Màu Đỏ Vàng Vì Sao?

Nguyên nhân hình thành đất feralit có màu đỏ vàng ở môi trường nhiệt đới là do:

A. Các chất bazơ dễ tan bị rửa trôi mạnh

B. Nhiệt ẩm cao, phong hóa diễn ra mạnh

C. Có sự tích tụ oxit sắt và oxit nhôm.

D. Phát triển trên đá mẹ axit và đá vôi.

Đáp án đúng là C. Do sự tích tụ ô-xit sắt và ô-xit nhôm nên đất feralit có màu đỏ vàng.

• Giải thích: 

Ở miền núi, trong mùa mưa, nước mưa thấm sâu xuống các lớp đất đá bên dưới, đến mùa khô, nước lại di chuyển lên mang theo ôxit sắt, nhôm tích tụ dần ở gần mặt đất làm cho đất có mùa đỏ vàng, gọi là đất feralit.

Đất feralit là gì?

Đất feralit là một loại đất phổ biến ở vùng nhiệt đới ẩm, thường xuất hiện dưới tán rừng mưa nhiệt đới. Đây là loại đất có màu đỏ hoặc lẫn đỏ, do có nhiều hợp chất sắt và nhôm.

Đất feralit chiếm khoảng 65% diện tích đất tự nhiên của Việt Nam, phân bố chủ yếu ở vùng đồi núi thấp. Đất feralit thích hợp để trồng nhiều loại cây công nghiệp như cao su, ca cao, cà phê, điều, nhưng không thích hợp để trồng lúa và các cây ngắn ngày.

Đặc điểm của đất feralit mà nhà nông nào cũng cần biết

Nhóm đất Feralit hay còn gọi là nhóm đất đỏ vàng là phân loại của FAO, được gọi tên là Ferralsols, là nhóm đất có màu đỏ đặc biệt  hoặc lẫn đỏ, thường xuất hiện dưới tán rừng mưa nhiệt đới. Đất feralit phân bố đa phần ở Tây Nguyên, Đông Nam Bộ, Tây Bắc, Bắc Trung Bộ….

Đất feralit có tính chua, nhiều sét và nghèo mùn, có màu đỏ vàng, trong đất có chứa nhiều sắt và nhôm, tuy nhiên loại đất này rất dễ bị rửa trôi, xói mòn và thoái hoá. Nên đất feralit có thể được sử dụng để trồng một số cây công nghiệp và cây lương thực có giá trị với việc trồng rừng cho kinh tế cao.

Loại feralit rất đa dạng và phong phú về thổ nhưỡng và khả năng sử dụng loại đất này được coi là nguồn tài nguyên quý báu, là loại đất chính phát triển nông nghiệp, lâm nghiệp của nước ta. Tuy nhiên trong quá trình trồng trọt cần phải cải tạo đất, giảm độ chua, hạn hán, xói mòn, rửa trôi đất.

Quá trình hình thành đất feralit

Đất feralit hình thành do quá trình phong hóa diễn ra với cường độ mạnh trong điều kiện nhiệt ẩm cao của vùng nhiệt đới ẩm. Quá trình phong hóa là quá trình biến đổi các khoáng vật nguyên sinh thành các khoáng vật thứ sinh, kèm theo sự rửa trôi các chất badơ dễ tan và tích tụ các chất khó tan. Quá trình phong hóa gồm có hai giai đoạn chính:

• Giai đoạn phân huỷ:

Là giai đoạn các khoáng vật nguyên sinh bị phân huỷ do tác dụng của các yếu tố khí hậu (nhiệt độ, mưa), sinh vật (vi khuẩn, nấm mốc) và hoá học (axit hữu cơ). Trong giai đoạn này, các khoáng vật nguyên sinh bị giải phóng các ion badơ như canxi (Ca2+), magie (Mg2+), kali (K+), natri (Na+) và các ion acid như silic (SiO4-4), carbonat (CO3-2), sunfat (SO4-2).

Các ion này bị rửa trôi theo dòng nước xuống các tầng dưới hoặc ra khỏi hệ thống đất. Do đó, độ pH của đất giảm xuống, tạo ra môi trường chua.

• Giai đoạn tái tạo:

Là giai đoạn các khoáng vật thứ sinh được hình thành từ các ion còn lại sau quá trình phân huỷ. Các ion này chủ yếu là sắt (Fe3+), nhôm (Al3+) và hydroxit (OH-). Các ion này kết hợp với nhau để tạo ra các oxit và hydroxit của sắt và nhôm, như Fe2O3, Al2O3, Fe(OH)3, Al(OH)3.

Các hợp chất này có màu đỏ hoặc vàng, do đó tạo ra màu sắc cho đất feralit. Các hợp chất này cũng có tính bền cao, không bị tan trong nước và không bị rửa trôi. Do đó, chúng tích tụ ở tầng B của đất, tạo ra lớp vỏ phong hóa dày.

Tính chất của đất feralit

Đất feralit có những tính chất sau:

• Độ xốp:

 Độ xốp của đất feralit biến động từ 60-65%, cao hơn so với các loại đất khác. Điều này là do đất feralit có nhiều sét, tạo ra các hạt nhỏ và khe hở giữa các hạt. Độ xốp cao giúp đất thoát nước và thoáng khí tốt, nhưng cũng làm cho đất dễ bị khô hạn và mất nước.

• Độ pH:

Độ pH của đất feralit thường thấp, từ 4-5, do đất chua. Nguyên nhân của độ chua là do quá trình phong hóa rửa trôi các ion badơ dễ tan và giải phóng các ion acid. Độ chua của đất ảnh hưởng đến sự phát triển của các vi sinh vật và cây trồng, cũng như khả năng giữ chất dinh dưỡng của đất.

• Hàm lượng mùn:

Hàm lượng mùn của đất feralit thường thấp, từ 4-8%, do quá trình phân huỷ mùn diễn ra nhanh trong điều kiện nhiệt ẩm cao. Mùn là nguồn cung cấp chất hữu cơ và chất dinh dưỡng cho đất và cây trồng. Mùn cũng giúp cải thiện cấu trúc, độ xốp và khả năng giữ nước của đất.

• Hàm lượng chất dinh dưỡng:

Hàm lượng chất dinh dưỡng của đất feralit thường rất thấp, do quá trình rửa trôi các ion badơ dễ tan và sự thiếu hụt mùn. Các chất dinh dưỡng thiết yếu cho cây trồng như nitơ (N), photpho (P), kali (K), canxi (Ca), magie (Mg) và lưu huỳnh (S) thường không đủ để đáp ứng nhu cầu của cây trồng. Do đó, việc bón phân là cần thiết để cải tạo và duy trì năng suất của đất feralit.

Sử dụng và bảo vệ đất feralit

Đất feralit có vai trò quan trọng trong nền kinh tế nông nghiệp của Việt Nam, vì vậy việc sử dụng và bảo vệ đất feralit là một vấn đề cấp thiết. Một số biện pháp sử dụng và bảo vệ đất feralit có thể kể đến như sau:

• Chọn loại cây trồng phù hợp với tính chất của đất feralit.

 Các loại cây công nghiệp lâu năm như cao su, ca cao, cà phê, điều có khả năng thích nghi với điều kiện chua, nghèo mùn của đất feralit. Các loại cây ăn quả như cam, chanh, bưởi, xoài, sầu riêng, mít cũng có thể trồng được trên đất feralit.

Tuy nhiên, các loại cây ngắn ngày như lúa, ngô, sắn mì không thích hợp để trồng trên đất feralit, vì chúng yêu cầu nhiều chất dinh dưỡng và không chịu được sự khô hạn của đất.

• Bón phân để cải thiện tính chất và năng suất của đất feralit.

 Việc bón phân là cần thiết để bổ sung chất hữu cơ và chất dinh dưỡng cho đất feralit. Có thể sử dụng các loại phân hữu cơ như phân chuồng, phân xanh, phân trấu, phân lá cây, phân vi sinh, hoặc các loại phân bón hóa học như urê, lân, kali, đạm, vôi.

Tuy nhiên, cần chú ý đến liều lượng, thời điểm và phương pháp bón phân để tránh gây ô nhiễm và lãng phí. Ngoài ra, cần kết hợp bón phân với canh tác hợp lý, như luân canh, xen canh, trồng đa dạng các loại cây trồng để duy trì độ sinh khí và cân bằng sinh thái của đất.

• Phòng ngừa và khắc phục sự xói mòn và thoái hoá của đất feralit.

Đất feralit dễ bị xói mòn và thoái hoá do độ xốp cao, cấu trúc yếu và sự thiếu hụt mùn. Xói mòn và thoái hoá đất làm giảm diện tích đất canh tác, mất đi lớp đất màu và chất dinh dưỡng, gây nguy hiểm cho môi trường và sức khỏe con người. Để phòng ngừa và khắc phục sự xói mòn và thoái hoá của đất feralit, có thể áp dụng các biện pháp như sau:

• Giữ lại lớp rừng tự nhiên hoặc trồng lại rừng để bảo vệ đất khỏi sự xâm nhập của gió và mưa. Rừng cũng cung cấp mùn cho đất và tạo ra một hệ sinh thái đa dạng.
• Xây dựng các công trình kiểm soát xói mòn như rãnh chống xói, bờ kè, bờ rào, hố chứa nước để ngăn chặn dòng nước chảy qua đất và rửa trôi lớp đất màu.
• Sử dụng các phương pháp canh tác bảo vệ đất như không để đất trống quá lâu, không cày quá sâu, không quá tận dụng năng suất cây trồng, không cháy rừng hay rơm rạ.
• Cải tạo đất bị thoái hoá bằng cách bón phân hữu cơ hoặc vôi để tăng độ pH và cải thiện cấu trúc của đất.

Trên đây là những thông tin giải đáp Đất Feralit Có Màu Đỏ Vàng Vì Sao? Huanluyenantoanlaodong hi vọng bài viết này hữu ích với bạn!