Hệ thống báo cháy là hệ thống thiết bị tự động phát hiện và thông báo địa điểm cháy. Vậy Hệ Thống Báo Cháy Gồm Những Gì? Điều này sẽ được Huanluyenantoanlaodong giải đáp trong bài viết sau đây. Mời bạn đọc cùng theo dõi!
Trả Lời: Hệ thống báo cháy gồm những gì ?
- Một hệ thống thiết bị báo cháy tự động cơ bản sẽ có cấu tạo 3 phần chính:trung tâm báo cháy, thiết bị đầu vào, thiết bị đầu ra. Trong đó, trung tâm báo cháy được thiết kế dạng tủ, bao gồm các thiết bị chính: một bảng điều khiển chính, các module, một biến thế, pin.
- Thiết bị đầu vàogồm đầu báo khói, đầu báo nhiệt, báo gas, báo lửa… và công tắc khẩn. Thiết bị đầu ra gồm bảng hiển thị phụ, chuông báo động, đèn báo động, đèn thoát hiểm, bộ quay số điện thoại tự động.
- Việc phát hiện ra tín hiệu cháy có thể được thực hiện tự động bởi các thiết bị hoặc bởi con người và hoạt động liên tục trong 24/24 giờ.
Tất cả những thiết bị này sẽ được hoạt động theo một cơ chế đơn giản nhưng hiệu quả, đảm bảo tính chính xác cao.
Hệ thống báo cháy là gì ?
Hệ thống báo cháy là một giải pháp toàn diện bao gồm nhiều thiết bị được lắp đặt để phát hiện và cảnh báo các nguy cơ cháy nổ. Hệ thống sẽ phát ra các tín hiệu khác nhau như âm thanh, hình ảnh, tin nhắn, ánh sáng… khi có sự cố xảy ra.
Một số sự cố thường gặp mà hệ thống báo cháy có thể nhận biết được là:
- Lửa bùng phát
- Khí carbon monoxide quá cao
- Khói bốc lên
- …
Khi các yếu tố này vượt quá ngưỡng an toàn, hệ thống sẽ kích hoạt các biện pháp phòng cháy chữa cháy tại nơi đó.
Ngày nay, hệ thống báo cháy ngày càng thông minh hơn với các thiết bị hiện đại. Bạn có thể điều khiển và vận hành hệ thống chỉ bằng một chiếc smartphone trong tay.
Vai trò của hệ thống báo cháy đối với đời sống
Ngày nay, nhiều người đã trang bị cho gia đình mình các thiết bị phòng cháy như bình PCCC, thang thoát hiểm, dây thoát hiểm… Hệ thống báo cháy có những vai trò sau:
- Báo động kịp thời khi phát hiện có cháy nổ, giúp người dùng kịp thời xử lý hoặc sơ tán.
- Liên lạc tự động với 115 (Cứu Hỏa) để yêu cầu hỗ trợ khi có cháy nổ.
- Cung cấp thông tin về vị trí của cháy nổ cho người dùng và các bên liên quan, giúp cho việc cứu hộ và chữa cháy được nhanh chóng và hiệu quả.
- Hạn chế những trường hợp báo động sai, gây hoang mang và mất thời gian cho người dùng và cứu hỏa.
- Kích hoạt hệ thống chữa cháy được lắp đặt sẵn, như vòi nước, bình CO2, bình bột… để dập tắt lửa một cách tự động.
Các loại hệ thống báo cháy hiện đại nhất
có hai loại hệ thống báo cháy chính là:
- Hệ thống báo cháy thủ công: Đây là hệ thống cũ và ít được sử dụng hiện nay. Hệ thống này hoạt động dựa vào sự can thiệp của con người. Khi có cháy, người phát hiện phải nhấn nút cảnh báo để kích hoạt hệ thống. Điều này rất khó khăn và nguy hiểm khi không có ai ở nhà hoặc khi cháy lan nhanh.
- Hệ thống báo cháy tự động: Đây là hệ thống hiện đại và thông minh. Hệ thống này hoạt động dựa vào các cảm biến có khả năng phát hiện các dấu hiệu của cháy, như khói, nhiệt, lửa… Các cảm biến sẽ gửi tín hiệu về trung tâm để kích hoạt hệ thống.
- Hệ thống này có hai loại phổ biến là:
Hệ thống báo cháy thường: Đây là hệ thống đơn giản và rẻ tiền. Hệ thống này chỉ có khả năng báo cháy mà không xác định được vị trí của cháy.
Hệ thống báo cháy địa chỉ: Đây là hệ thống tiên tiến và đắt tiền. Hệ thống này không những báo cháy mà còn xác định được vị trí của cháy, giúp cho việc xử lý nhanh chóng và hiệu quả.
Phân loại hệ thống báo cháy tự động
Có nhiều cách để phân loại hệ thống báo cháy tự động (HTBCTĐ) dựa trên các tiêu chí khác nhau. Một trong những tiêu chí phổ biến là đặc điểm kỹ thuật của hệ thống báo cháy.
Theo tiêu chí này, HTBCTĐ có thể được chia thành ba loại chính sau:
- HTBCTĐ theo vùng (Couventional fire alarm system):
Đây là loại HTBCTĐ chỉ có thể xác định được khu vực xảy ra cháy, mà không biết được vị trí cụ thể của đầu báo cháy nào phát tín hiệu. Một khu vực bảo vệ có thể bao gồm một hoặc nhiều đầu báo cháy và có diện tích từ vài chục đến 2000 m² tuỳ thuộc vào đặc điểm của khu vực đó.
- HTBCTĐ theo địa chỉ (Addressable fire alarm system):
Đây là loại HTBCTĐ có thể xác định được vị trí chính xác của từng đầu báo cháy riêng biệt khi có tín hiệu báo cháy. Mỗi đầu báo cháy được gán một địa chỉ duy nhất và có diện tích bảo vệ chỉ trong khoảng vài chục mét vuông.
- HTBCTĐ thông minh (Intelligent fire alarm system):
Đây là loại HTBCTĐ tiên tiến nhất, không chỉ có thể xác định được địa chỉ của từng đầu báo cháy, mà còn có thể đo được một số thông số môi trường như nhiệt độ, nồng độ khói,… và có thể điều chỉnh được ngưỡng tác động của đầu báo cháy theo yêu cầu.
Ngoài ra, HTBCTĐ còn có thể được phân loại theo nguyên lý làm việc của đầu báo cháy. Theo tiêu chí này, HTBCTĐ có thể được chia thành bốn loại sau:
- HTBCTĐ sử dụng đầu báo cháy khói: Đây là loại HTBCTĐ phát hiện sự gia tăng nồng độ khói trong khu vực bảo vệ do quá trình cháy gây ra.
- HTBCTĐ sử dụng đầu báo cháy nhiệt: Đây là loại HTBCTĐ phát hiện sự thay đổi nhiệt độ trong khu vực bảo vệ do quá trình truyền nhiệt gây ra.
- HTBCTĐ sử dụng đầu báo cháy ánh sáng (lửa): Đây là loại HTBCTĐ phát hiện sự tăng cường ánh sáng của ngọn lửa trong khu vực bảo vệ do quá trình phát quang gây ra.
- HTBCTĐ sử dụng đầu báo cháy hỗn hợp: Đây là loại HTBCTĐ kết hợp hai hoặc nhiều nguyên lý làm việc của các loại đầu báo cháy khác nhau để tăng tính tin cậy và giảm thiểu sai sót.
So sánh hệ thống báo cháy thường và hệ thống báo cháy địa chỉ
Hệ thống báo cháy tự động (HTBCTĐ) là thiết bị quan trọng để phát hiện và cảnh báo sớm khi có cháy nổ xảy ra. Tùy theo đặc điểm kỹ thuật và nguyên lý làm việc của hệ thống báo cháy, ta có thể phân biệt hai loại HTBCTĐ chính là hệ thống báo cháy thường và hệ thống báo cháy địa chỉ.
- Hệ thống báo cháy thường (Couventional fire alarm system):
Đây là loại HTBCTĐ quản lý một khu vực (zone) nhà xưởng hoặc một tầng nhà. Trong mỗi khu vực, có một hoặc nhiều thiết bị báo cháy đầu vào (đầu báo nhiệt, khí gas, đầu báo khói…) được nối với nhau và nối với trung tâm báo cháy. Khi có sự cố cháy nổ, trung tâm báo cháy chỉ nhận biết được khu vực có sự cố, mà không xác định được vị trí cụ thể của thiết bị nào kích hoạt. Điều này làm giảm khả năng xử lý và giám sát của hệ thống. Ngoài ra, hệ thống báo cháy thường còn có nhược điểm là số lượng dây tín hiệu nối về trung tâm báo cháy rất lớn và dung lượng của trung tâm báo cháy có giới hạn và không mở rộng được.
- Hệ thống báo cháy địa chỉ (Addressable fire alarm system):
Đây là loại HTBCTĐ có tính năng vượt trội hơn hệ thống báo cháy thường. Hệ thống này giám sát, báo cháy và điều khiển thiết bị theo từng địa chỉ. Mỗi thiết bị báo cháy đầu cuối được gán một địa chỉ duy nhất và lắp trên một mạch SLC (Signaling Line Circuits). Mạch SLC cung cấp điện, thông tin liên lạc và giám sát tất cả các thiết bị kết nối với nó.
Mỗi mạch SLC có thể đáp ứng cho vài chục đến vài trăm thiết bị địa chỉ, tùy thuộc vào nhà sản xuất mạch SLC đó. Khi có sự cố xảy ra, trung tâm báo cháy biết được vị trí chính xác của thiết bị kích hoạt. Qua đó làm tăng khả năng xử lý sự cố nhanh hơn. Hơn nữa, hệ thống báo cháy địa chỉ cho phép đấu nối lẫn lộn cả thiết bị báo cháy đầu vào và thiết bị điều khiển đầu ra trên cùng một mạch tín hiệu SLC.
Từ những so sánh trên, ta có thể thấy hệ thống báo cháy thường chỉ phù hợp cho các công ty có diện tích nhỏ hoặc vừa (khoảng vài ngàn m2), số lượng các phòng ban không nhiều (vài chục phòng); còn hệ thống báo cháy địa chỉ dùng để lắp đặt cho các công ty có mặt bằng rộng lớn (vài chục ngàn m2), được chia ra làm nhiều khu vực độc lập, các phòng ban trong từng khu vực riêng biệt với nhau.
Ứng dụng hệ thống báo cháy
Hệ thống báo cháy là một giải pháp an toàn và hiện đại cho các công trình xây dựng. Hệ thống báo cháy có những ứng dụng sau:
- Hệ thống báo cháy được sử dụng cho các công trình có quy mô lớn và độ cao cao, như các toà nhà, trung tâm thương mại, văn phòng, nhà ở cao cấp, nhà ở của người nước ngoài…
- Hệ thống báo cháy bao gồm các thiết bị chính như: Trung tâm điều khiển báo cháy, đường dây tín hiệu báo cháy, đầu báo cháy, chuông báo cháy, nút ấn báo cháy, đèn chỉ thị báo cháy.
- Phương pháp lắp đặt hệ thống báo cháy cần được thực hiện theo đúng quy trình và tiến độ. Đường dây tín hiệu báo cháy cần được lắp đặt cùng với đường dây điện và điện nhẹ trong giai đoạn thi công cơ khí. Các thiết bị trung tâm báo cháy, đầu báo cháy… cần được lắp đặt trong giai đoạn hoàn thiện công trình.
Quy trình lắp đặt, nghiệm thu hệ thống báo cháy
Quy trình lắp đặt và nghiệm thu hệ thống báo cháy gồm hai bước chính: lắp đặt thiết bị và thử nghiệm hoạt động. Quy trình này tương tự như các hạng mục điện nhẹ khác.
Bước 1: Lắp đặt thiết bị bao gồm đầu báo khói, đầu báo nhiệt gia tăng (báo gas) và báo cháy bằng tay. Các thiết bị này được gắn trên trần hoặc tường và kết nối với trung tâm báo cháy qua dây điện.
Bước 2: Thử nghiệm hoạt động của hệ thống bằng cách kiểm tra tín hiệu từ các thiết bị đến trung tâm báo cháy. Cán bộ giám sát cùng với sự chứng kiến của đơn vị quản lý PCCC có thể thực hiện như sau:
- Thử đầu báo khói: Dùng ống thổi khói (thuốc lá) vào đầu báo khói, nếu có chuông reo và đèn chỉ thị sáng là đạt yêu cầu.
- Thử đầu báo nhiệt gia tăng (báo gas): Dùng lửa (hoặc gas) đưa đến gần đầu báo, nếu có chuông reo và đèn chỉ thị sáng là đạt yêu cầu.
- Thử báo cháy bằng tay: Ấn nút trên thiết bị, nếu có chuông reo và đèn chỉ thị sáng là đạt yêu cầu.
Quy trình hoạt động của hệ thống báo cháy
Quy trình hoạt động của hệ thống báo cháy gồm ba bước chính: nhận tín hiệu, xử lý tín hiệu và phát tín hiệu. Quy trình này đảm bảo sự khép kín và nhanh chóng trong việc phát hiện và báo động sự cháy.
- Bước 1: Nhận tín hiệu.
Khi có dấu hiệu của sự cháy, như nhiệt độ tăng cao, khói bốc lên hoặc tia lửa điện, các thiết bị đầu vào sẽ phản ứng. Các thiết bị này có thể là đầu báo khói, đầu báo nhiệt, báo cháy bằng tay hoặc công tắc khẩn. Các thiết bị này sẽ gửi tín hiệu về trung tâm báo cháy qua dây điện.
- Bước 2: Xử lý tín hiệu.
Trung tâm báo cháy sẽ nhận và phân tích tín hiệu từ các thiết bị đầu vào. Trung tâm sẽ xác định được vị trí và mức độ của sự cháy. Sau đó, trung tâm sẽ gửi tín hiệu đến các thiết bị đầu ra để cảnh báo.
- Bước 3: Phát tín hiệu.
Các thiết bị đầu ra sẽ nhận và phản hồi tín hiệu từ trung tâm báo cháy. Các thiết bị này có thể là chuông, còi, đèn, bảng hiển thị phụ hoặc loa thông báo. Các thiết bị này sẽ phát ra âm thanh hoặc ánh sáng để thông báo cho mọi người biết khu vực có sự cháy và hướng dẫn xử lý.
Trên đây là những thông tin giải đáp về thắc mắc Hệ Thống Báo Cháy Gồm Những Gì? Huanluyenantoanlaodong hi vọng bài viết này hữu ích với bạn.