Lịch Sử Nghiên Cứu Vấn Đề Là Gì? Điều này sẽ được Huấn luyện an toàn lao động giải đáp trong bài viết sau đây. Mời bạn đọc cùng theo dõi!
Lịch sử nghiên cứu vấn đề là gì?
Lịch sử nghiên cứu vấn đề là một phần nhỏ trong phần cơ sở lí luận của một đề tài nghiên cứu khoa học. Lịch sử nghiên cứu vấn đề bao gồm các thông tin sau:
- Những người đã nghiên cứu chủ đề này trước đây là ai? Họ đã công bố kết quả nghiên cứu ở đâu? Khi nào?
- Những người này đã sử dụng những phương pháp, lý thuyết, khung tham chiếu nào để nghiên cứu chủ đề này?
- Những người này đã thu được những kết quả, kết luận, khuyến nghị gì? Những kết quả này có được công nhận, chấp nhận hay tranh luận không?
- Những người này đã chỉ ra những hạn chế, thách thức, khó khăn gì trong quá trình nghiên cứu? Họ đã đưa ra những gợi ý, kiến nghị gì cho những nghiên cứu tiếp theo?
- Những người khác đã có những phản hồi, nhận xét, bình luận gì về những công trình này? Họ đã có những ý kiến, quan điểm khác biệt hay bổ sung gì không?
Lịch sử nghiên cứu vấn đề không chỉ là việc liệt kê các tài liệu tham khảo mà là việc phân tích, so sánh, tổng hợp và đánh giá các tài liệu đó theo một hệ thống logic và có tính phản biện. Lịch sử nghiên cứu vấn đề cần phải liên quan chặt chẽ đến chủ đề nghiên cứu, không nên đưa vào những thông tin không cần thiết hay lạc đề.
Vai trò của lịch sử nghiên cứu vấn đề
Lịch sử nghiên cứu vấn đề có những vai trò sau đây trong một đề tài nghiên cứu khoa học:
- Giúp người nghiên cứu hiểu rõ hơn về chủ đề nghiên cứu, nhận biết được những vấn đề đã được giải quyết và những vấn đề còn tồn tại.
- Giúp người nghiên cứu xác định được tính mới, tính khả thi và tính cần thiết của đề tài nghiên cứu, tránh lặp lại những công trình đã có sẵn.
- Giúp người nghiên cứu lựa chọn được những phương pháp, lý thuyết, khung tham chiếu phù hợp và hiệu quả cho đề tài nghiên cứu.
- Giúp người nghiên cứu xây dựng được một khung nhìn toàn diện, một góc nhìn mới và một lập luận thuyết phục cho đề tài nghiên cứu.
- Giúp người nghiên cứu giao tiếp được với các nhà khoa học khác trong lĩnh vực nghiên cứu, thể hiện được sự am hiểu và thành thạo về chủ đề nghiên cứu.
Cách viết lịch sử nghiên cứu vấn đề
Để viết được một phần lịch sử nghiên cứu vấn đề tốt, người nghiên cứu cần thực hiện các bước sau:
- Bước 1: Tìm kiếm và thu thập các tài liệu tham khảo liên quan đến chủ đề nghiên cứu.
Các tài liệu tham khảo có thể bao gồm các sách, báo cáo, luận án, luận văn, bài báo khoa học, bài viết trên các trang web uy tín… Người nghiên cứu có thể sử dụng các công cụ tìm kiếm trực tuyến như Google Scholar, Bing Academic Search… để tìm kiếm các tài liệu tham khảo. Người nghiên cứu cũng có thể tham khảo ý kiến của các chuyên gia, giáo viên hướng dẫn hoặc các nhà khoa học trong lĩnh vực nghiên cứu để có được những gợi ý về các tài liệu tham khảo.
- Bước 2: Đọc và ghi chép các thông tin quan trọng từ các tài liệu tham khảo.
Người nghiên cứu không nên sao chép nguyên văn mà chỉ ghi lại những thông tin liên quan đến chủ đề nghiên cứu. Người nghiên cứu cũng nên ghi lại nguồn gốc của các thông tin để dễ dàng trích dẫn sau này. Người nghiên cứu có thể sử dụng các phương pháp ghi chép khác nhau như viết tóm tắt, viết ghi chú, làm bảng biểu, sơ đồ…
- Bước 3: Phân loại và sắp xếp các thông tin theo các tiêu chí, nhóm, lớp… phù hợp với chủ đề nghiên cứu.
Người nghiên cứu có thể sử dụng các phương pháp phân loại khác nhau như phân loại theo thời gian, theo địa lý, theo mức độ quan trọng, theo mối quan hệ… để tạo ra một bố cục logic và rõ ràng cho phần lịch sử nghiên cứu vấn đề.
- Bước 4: Viết phần lịch sử nghiên cứu vấn đề dựa trên bố cục đã tạo.
Người nghiên cứu cần viết một cách rõ ràng, mạch lạc, có tính phản biện và trung thực. Người nghiên cứu cần trích dẫn nguồn gốc của các thông tin một cách chính xác và đầy đủ, tuân thủ các quy định về trích dẫn và tham khảo của đề tài nghiên cứu. Người nghiên cứu cũng nên sử dụng các tiêu đề, danh sách và bảng biểu để trình bày nội dung một cách trực quan và sinh động.
Ví dụ minh họa
Dưới đây là một ví dụ minh họa về phần lịch sử nghiên cứu vấn đề cho một đề tài nghiên cứu về ảnh hưởng của mạng xã hội đến hành vi tiêu dùng của người Việt Nam.
Mạng xã hội là một hiện tượng không mới trong thế giới hiện đại. Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng và mạnh mẽ của mạng xã hội trong những năm gần đây đã tạo ra những ảnh hưởng sâu sắc đến nhiều khía cạnh của cuộc sống con người, trong đó có hành vi tiêu dùng.
Hành vi tiêu dùng là một khái niệm được định nghĩa là “quá trình mà cá nhân hoặc nhóm người chọn, mua, sử dụng hoặc vứt bỏ các sản phẩm, dịch vụ, ý tưởng hoặc kinh nghiệm để đáp ứng các nhu cầu hoặc mong muốn của họ” (Solomon et al., 2016). Hành vi tiêu dùng được ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như nhận thức, thái độ, giá trị, nhân cách, văn hóa, tâm lý… Một trong những yếu tố mới xuất hiện và có tầm ảnh hưởng ngày càng lớn là mạng xã hội.
Mạng xã hội là “một nhóm các cá nhân hoặc tổ chức có liên kết với nhau thông qua các mối quan hệ xã hội” (Kaplan và Haenlein, 2010). Mạng xã hội có thể được hiểu theo hai ý nghĩa: (1) Mạng xã hội là một khái niệm xã hội học chỉ ra các mối quan hệ giữa các cá nhân hoặc tổ chức trong một xã hội; (2) Mạng xã hội là một khái niệm công nghệ chỉ ra các ứng dụng trực tuyến cho phép người dùng tạo ra và chia sẻ nội dung hoặc tham gia vào các hoạt động xã hội (Boyd và Ellison, 2008). Trong bối cảnh của đề tài nghiên cứu này, chúng tôi sử dụng mạng xã hội theo ý nghĩa thứ hai.
Mạng xã hội có thể được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau, như mục đích, đối tượng, nội dung, tính năng… Một số ví dụ về các loại mạng xã hội phổ biến hiện nay là:
(1) Mạng xã hội tổng hợp: Là những mạng xã hội có tính đa dạng và phổ quát, cho phép người dùng thực hiện nhiều hoạt động khác nhau như kết bạn, trò chuyện, chia sẻ thông tin, hình ảnh, video… Ví dụ: Facebook, Twitter, Instagram…;
(2) Mạng xã hội chuyên biệt: Là những mạng xã hội có tính chuyên môn và hướng đến một đối tượng cụ thể hoặc một lĩnh vực nào đó. Ví dụ: LinkedIn (mạng xã hội dành cho các chuyên gia và doanh nghiệp), YouTube (mạng xã hội dành cho các nội dung video), TikTok (mạng xã hội dành cho các nội dung giải trí ngắn)…;
(3) Mạng xã hội thương mại: Là những mạng xã hội có tính thương mại và hướng đến việc kết nối giữa người bán và người mua hàng hoặc giữa người cung cấp và người sử dụng dịch vụ. Ví dụ: Shopee, Tiki, Lazada (mạng xã hội bán hàng trực tuyến), Grab, Gojek, Be (mạng xã hội cung cấp các dịch vụ giao thông, giao hàng, ăn uống…)…
Đây là những nội dung chính của bài viết về lịch sử nghiên cứu vấn đề là gì. Huấn luyện an toàn lao động hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn có được những kiến thức và kỹ năng cần thiết để viết một phần lịch sử nghiên cứu vấn đề hiệu quả và chất lượng. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết này. Chúc bạn thành công trong công việc nghiên cứu khoa học.
