Với tình trạng hoả hoạn liên tục xảy ra, thì việc trang bị hệ thống bơm chữa cháy là yêu cầu tối cần thiết đối với các cơ sở sản xuất, trường học, khu dân cư, trung tâm thương mại… Hệ thống bơm chữa cháy phải luôn trong tình trạng sẵn sàng hoạt động để ứng cứu các tình huống khẩn cấp thì mới được xem là một hệ thống đúng tiêu chuẩn.
Trong bài viết sau, Huanluyenantoanlaodong mời bạn cùng theo dõi và tìm hiểu về Sơ Đồ Nguyên Lý Trạm Bơm Cứu Hoả.
Cấu tạo cơ bản của một hệ thống bơm chữa cháy – Sơ Đồ Nguyên Lý Trạm Bơm Cứu Hoả
Giới thiệu về cấu tạo của hệ thống bơm PCCC Hệ thống bơm PCCC là một thiết bị quan trọng trong hệ thống PCCC, giúp cung cấp áp lực và lưu lượng nước cho các đầu phun nước khi có cháy nổ. Hệ thống bơm PCCC có cấu tạo gồm:
- Bơm chính: là bơm chuyên dụng chạy bằng điện, được kích hoạt khi có tín hiệu từ tủ điều khiển hoặc từ các đầu phun nước.
- Bơm dự phòng: là bơm chuyên dụng chạy bằng động cơ diesel, được kích hoạt khi bơm chính gặp sự cố hoặc không đủ áp lực và lưu lượng nước.
- Bơm jockey: là bơm nhỏ, chạy liên tục để duy trì áp lực trong đường ống dẫn nước PCCC.
- Tủ điều khiển: là thiết bị điện tử, giúp điều khiển và giám sát hoạt động của các bơm, cũng như hiển thị các thông số kỹ thuật như áp lực, lưu lượng, điện áp… Tủ điều khiển có thể hoạt động trên nguyên lý tự động hoặc bán tự động, có các thiết bị cảnh báo hiển thị như đồng hồ vôn, ampe, còi báo, đèn…
Sơ đồ nguyên lý hệ thống báo cháy
Hệ thống báo cháy là một hệ thống thiết yếu để phát hiện và cảnh báo sớm khi có cháy nổ. Hệ thống báo cháy hoạt động theo một quy trình như sau:
- Khi có hiện tượng cháy (như khói, lửa,…), các thiết bị đầu vào (như đầu báo, cảm biến, công tắc khẩn cấp) sẽ gửi tín hiệu về tủ điều khiển PCCC.
- Tủ điều khiển sẽ xử lý tín hiệu và xác định vị trí cháy (dựa vào các zone). Sau đó, tủ điều khiển sẽ gửi tín hiệu đến các thiết bị đầu ra (như bảng hiển thị phụ, chuông, còi, đèn,…) để cảnh báo người dân.
- Người dân sẽ nhận biết được khu vực cháy qua các tín hiệu âm thanh và ánh sáng. Họ sẽ di chuyển theo sơ đồ thoát hiểm và xử lý đám cháy nếu có thể.
Hệ thống bơm PCCC là một hệ thống quan trọng để cung cấp nước cho việc chữa cháy. Hệ thống bơm PCCC có 3 chế độ hoạt động: tự động, bằng tay và cưỡng bức.
- Chế độ tự động: Hệ thống bơm sẽ khởi động hoặc dừng theo áp lực của đường ống. Có 3 loại bơm: bơm bù, bơm điện chính và bơm dự phòng. Bơm bù sẽ khởi động khi áp lực giảm 1 bar so với áp lực duy trì và dừng khi áp lực tăng 0.15 bar so với áp lực duy trì. Bơm điện chính sẽ khởi động khi áp lực giảm 0.5 bar so với áp lực khởi động của bơm bù. Bơm dự phòng sẽ khởi động khi áp lực giảm 1 bar so với áp lực khởi động của bơm điện chính.
- Chế độ bằng tay: Hệ thống bơm sẽ khởi động hoặc dừng theo nút nhấn trên tủ điều khiển. Chế độ này chỉ dùng để kiểm tra hoặc thử hệ thống.
- Chế độ cưỡng bức: Hệ thống bơm sẽ khởi động theo cần khởi động cưỡng bức. Cần khởi động này sẽ cấp điện trực tiếp vào bơm (với bơm điện) hoặc rơ le đề (với bơm diesel). Chế độ này chỉ dùng khi có sự cố với hệ thống điều khiển.
Quy trình vận hành hệ thống bơm chữa cháy
Hệ thống bơm chữa cháy phải được vận hành theo các quy trình đúng đắn và an toàn. Trong bài viết này, mình sẽ giới thiệu sơ lược các bước của quy trình vận hành hệ thống bơm chữa cháy, gồm có:
- Kiểm tra hệ thống bơm trước khi khởi động. Bước này nhằm đảm bảo hệ thống bơm hoạt động tốt và không có sự cố. Các nội dung kiểm tra gồm: khớp nối bơm, hệ thống điện, chiều hoạt động của bơm, thiết bị điện trong tủ điều khiển, các van,…
- Khởi động bơm chính chạy điện. Bơm chính chạy điện có 2 chế độ: bằng tay và tự động. Chế độ bằng tay dùng để kiểm tra hoặc khi hệ thống tự động hỏng. Chế độ tự động dùng để khởi động bơm theo áp lực cài đặt trên tủ điều khiển.
- Khởi động bơm bù áp. Bơm bù áp dùng để duy trì áp lực trên đường ống khi có rò rỉ hoặc cháy nổ. Bơm bù áp cũng có 2 chế độ: bằng tay và tự động. Chế độ bằng tay dùng để kiểm tra hoặc khi hệ thống tự động hỏng. Chế độ tự động dùng để khởi động bơm theo áp lực cài đặt trên tủ điều khiển.
- Khởi động bơm dự phòng. Bơm dự phòng là bơm chạy bằng diesel khi không có nguồn điện. Bơm dự phòng phải luôn sẵn sàng hoạt động và khởi động nhanh trong vòng 15 giây khi có yêu cầu.
- Vận hành và bảo dưỡng bơm. Bơm và các thiết bị liên quan phải được kiểm tra, vận hành và bảo dưỡng thường xuyên mỗi tuần.
Đây là những nội dung cơ bản của quy trình vận hành hệ thống bơm chữa cháy. Để biết thêm chi tiết, các bạn nên tham khảo các tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy mới nhất của Bộ Công An.
Cách kiểm tra hệ thống bơm chữa cháy
Việc kiểm tra hệ thống bơm chữa cháy phải được thực hiện định kỳ và chuyên nghiệp bởi người có trình độ, kinh nghiệm và chứng chỉ liên quan. Ngoài ra, việc kiểm tra cũng phải tuân thủ theo các quy định về PCCC của cơ quan Nhà Nước có thẩm quyền.
Trước khi tiến hành kiểm tra, chúng ta cần nắm rõ các quy chuẩn, quy định PCCC áp dụng cho công trình, cũng như bản vẽ thiết kế hệ thống bơm chữa cháy hiện tại của công trình. Điều này giúp chúng ta có thể vận dụng chính xác các tiêu chuẩn và kiểm định theo yêu cầu của cơ quan PCCC.
Các bước kiểm tra hệ thống bơm chữa cháy gồm có:
- Kiểm tra tổng quan bên ngoài hệ thống, xem xét tình trạng sơn, vệ sinh, biển báo, khóa cửa,…
- Kiểm tra các bộ phận bơm, motor: Bơm chính, bơm phụ, bơm bù áp. Kiểm tra tình trạng hoạt động, áp suất, dòng điện, tiếng ồn,…
- Kiểm tra đường ống, các đầu vòi. Kiểm tra tình trạng rò rỉ, ố mòn, nứt gãy, tắc nghẽn,…
- Kiểm tra hoạt động của tủ điều khiển, các thiết bị điện. Kiểm tra tình trạng nguồn điện, dây cáp, công tắc, cảm biến,…
Bảo trì hệ thống bơm chữa cháy
Việc bảo trì hệ thống bơm chữa cháy là công việc không thể thiếu của người phụ trách vận hành hệ thống. Việc bảo trì sẽ giúp hệ thống bơm chữa cháy luôn hoạt động ổn định, hiệu quả và đáp ứng yêu cầu chữa cháy theo thiết kế của hệ thống.
Theo thông tư 52 và theo TCVN 5738/2001, một năm cần bảo trì hệ thống PCCC ít nhất 1 lần và bảo trì kiểm tra định kỳ bình chữa cháy 3 tháng/ lần cho nhà máy, cơ quan, xí nghiệp. Đối với các đơn vị có nghiệp vụ và năng lực thực hiện bảo trì hệ thống phòng cháy chữa cháy, thời gian bảo trì kiểm tra là 6 tháng/ lần.
Các bước kiểm tra bảo trì hệ thống bơm chữa cháy gồm có:
- Kiểm tra trung tâm báo cháy điều khiển, bình ắc quy. Kiểm tra tình trạng nguồn điện, dây cáp, công tắc, cảm biến,…
- Kiểm tra bình chữa cháy. Kiểm tra tình trạng áp suất, dung tích, hạn sử dụng, biển báo,…
- Kiểm tra các thiết bị báo cháy. Kiểm tra tình trạng hoạt động, âm thanh, ánh sáng, vị trí,…
- Kiểm tra hệ thống máy bơm PCCC. Kiểm tra tình trạng hoạt động, áp suất, dòng điện, tiếng ồn,… của các bộ phận bơm: Bơm chính, bơm phụ, bơm bù áp.
Trên đây là những thông tin liên quan về Sơ Đồ Nguyên Lý Trạm Bơm Cứu Hoả. Huanluyenantoanlaodong hi vọng bài viết này hữu ích với bạn.
